Hello!
W jednym z moich pierwszych postów obiecałem, że napiszę krótki poradnik-przewodnik o chiptuningu. Miałem to zrobić na przykładzie BMW e30 318is, jednak mam tak ogromne obrzydzenie do tego samochodu, że sama myśl o nim powoduje u mnie odruch wymiotny, a spojrzenie w seryjne mapy z programu sterownika skutkuje natychmiastową utratą przytomności.
Moim zdaniem najlepszym przykładem do omówienia zagadnień chiptuningu będzie program ze sterownika o nr 0 261 200 404 - jest to sterownik Bosch DME M3.3. Wykorzystywany był w wielu modelach BMW (e32,e34, e38 i chyba też w e39). Stosowany był do sterowania silnikami m.in. M60B30 i M60B40.
Na początek kilka Koko-faktów dotyczących tego sterownika:
- sterownik nie gryzie
- sterownik nie kopie prądem
- jedyna znaną mi metodą zniszczenia tego sterownika jest bezpośrednie trafienie go siekierą (uszkadza go dopiero drugie uderzenie)
- każdy z tych sterowników posiada podstawkę pod pamięć (wymiana kości pamięci jest prosta dla tych, którzy panicznie boją sie lutownicy, lub mają świadomość, jak wielką moc niszczącą ma lutownica w ich rękach)
- sterownik jest odporny na elektryczność statyczną (nie musicie przykuwać sie stalowym łańcuchem do uziemionego kaloryfera, sterownik posiada odporność na przepięcie elektrostatyczne porównywalną z odbiornikiem TV marki Rubin - jednakże nie polecam dłubiania w sterowniku podczas tańca w polimerowych skarpetkach na dywanie ze sztucznego włosia z równoczesnym głaskaniem ukochanego kota)
- sterownik można bez żadnych skutków ubocznych wyjąć i odłączyć od instalacji gdy zapłon jest wyłączony, a kluczyki wyjęte są ze stacyjki (nie ma żadnego sensu odpinanie akumulatora)
- aby powrócić do seryjnego programu w sterowniku wystarczy zachować oryginalną seryjną kość (mapy się nie "rozjadą", klapa bagażnika nie zacznie rdzewieć, nie staną sie z nią żadne straszne rzeczy nawet jeśli będziemy dotykać jej nożek gołymi rękami :) )
- to wyjątkowo prosty i przyjazny sterownik - pozwala na bardzo łatwe i przyjemne strojenie, daje wiele możliwości np. wykonanie dwóch osobnych programów sterujacych pracą silnika (np jeden dla benzyny, drugi dla gazu) które MOGĄ BYĆ przełancze podczas jazdy!!!!! (jak to zrobić opiszę w kolejnych postach)
Chciałem zacząć mój poradnik od opisu jak wyjąć kość, jak rozebrać sterownik, jednak uznałem, że jest to fatalny pomysł. Domyślcie się dlaczego :D.
Zaczniemy na początek od oprogramowania potrzebnego do tuningu. Polecam do tego typu zabaw program TunerPro autorstwa Marka Mansura. Program można ściągnąć całkowicie za darmo tutaj: http://tunerpro.net/downloadApp.htm
Darmowa wersja posiada wszystkie potrzebne opcje do modyfikowania map w opisywanym sterowniku. Nie mam zamiaru opisywać żadnych modyfikacji przy pomocy programu WinOLS, ponieważ jest drogi, oraz dość trudny w użytkowaniu. Wiadomo, że masa pseudo tunerów ogarniajacych "chiptuning audiczek w tdiczku" korzysta z crackowanych wersji WinOLSa dostępnych w necie. Zazwyczaj są to wgrywacze gotowców od "niemieckich tunerów" - piractwu i partactwu w tuningu mówimy NIE!
Ok, mamy już ściągnięty programik TunerPro. Instalujemy go. Mamy już edytor do chiptuningu - hurrrra!!!!
Kolejną rzeczą którą potrzebujemy to plik ze sterownikazawierajacy mapy sterujace silnkiem oraz tzw "definicja" - w niej zawarte są opisy do map, osi - dzieki niemu nie musimy samodzielnie wyszukiwać map, przeliczać ich wartości itp.
W załączniku 0261200404_1267357689.bin.zipBMW_dme_404_Koko.zip mamy dla pliki spakowane zipem. Jeden z rozszerzeniem "bin" jest to program odczytany z kości pamięci (zawiera mapy, kod programu itd). Drugi z rozszerzeniem "xdf" jest do definicja do pierwszego pliku. Przetlumaczyłem ją na jezyk polski, dodałem odpowiednie przeliczniki do map oraz umieściłem w niej najbardziej potrzebne mapy do zrozumienia istoty chiptuningu (celowo usunąłem z niej przelicznik limitera obrotów - nie chcę mieć czyjegoś silnika na sumieniu - wysadziłem już w kosmos wystarczającą ilość silników, przekraczającą pewnie ilość rocznej produkcji silników w FSO za czasów jej świetności)
Na stronie www.tunerpro.net opisane jest jak załadować plik, który chcemy modyfikować, jak załadować definicję do tego pliku, więc pozwolę sobie pominąć te podstawy.
Pozwolę sobie przejść do konkretów.
Patrząc na drzewko parametrów mamy dwie zakładki: Flags oraz Maps. Flags są to programowe "przełączniki" służące do uruchamiania lub blokowania niektórych opcji w programie sterujacym. W przykładowym programie mamy "flag" do wyłączenia adaptacji dawki po sondzie lambda. Po odznaczeniu tej opcji, sterownik ignoruje dane pochodzące z sondy (pragnę zaznaczyć, iż sterownik ignoruje tylko wartości danych z sondy, a nie całą sondę, więc odznaczenie tego parametru nie rozwiąże problemów z zepsuta, uszkodzona sondą - błędy będą dalej pojawiać się w sterowniku).
Ja korzystam z tej opcji podczas strojenia auta. Pozwala na ma najlepse dobranie dawki, bez korekcji z sondy lambda. Ustalam sobie skład mieszanki taki, aby poźniejsze korekcje po sondzie lambda były jak najlmniejsze. To bardzo przyspiesza proces strojenia oraz pozwala na wręcz perfekcyjne dobranie składu mieszanki.
Przejdźmy do map.
W kolejności mamy:
- Zapłon - pośrednie obciążenia. Wartości w mapie są to stopnie obrotu wału korbowego przed GMP, określające kiedy ma nastąpić zapłon mieszanki w cylindrze. Na pionowej osi mamy obroty silnika na poziomej obciążenie silnika (oś obciążenia silnika wyskalowałem w procentach określając 0 - przepustnica zamknięta, 100 - przepustnica PRAWIE w pełni otwarta). Ta mapa mówi nam jakie wyprzedzenie zapłonu realizujemy przy konkretnych obrotach i konkretnym obciążeniu silnika.
- Zapłon WOT (WOT = Wide Opened Throttle) Jest to mapa zapłonu dla W PEŁNI otwartej przepustnicy, czyli mówi nam jakie wyprzedzenie zapłonu będzie realizowane gdy idziemy "pełnym ogniem". Na osi pionowej mamy obroty silnika, na osi poziomej temperaturę silnika (w tym przypadku dla różnych temp silnika realizowane jest identyczne wyprzedzenie zapłonu dla warunków WOT)
- Zapłon - wolny obrót - struktura mapy identyczna jak powyżej. Ta mapa mówi nam jakie wyprzedzenie zapłonu realizowane jest podczas biegu jałowego. (nie wyskalowalem jeszcze osi temp silnika - oś pozioma - jak znajdę adres osi uaktualnię definicje)
- Czas ładowania cewki - BARDZO, BARDZO ważna mapa. Ona mówi nam jaki przez jaki czas ładowana jest cewka w zależności od napięcia w instalacji samochodu (oś pozioma) oraz obrotów silnika (oś pionowa) - dzieki tej mapie możemy w fantastyczny sposób wpłynąc na "płynność" pracy silnika oraz poprawić reakcję na zmianę położenia przepustnicy. Odpowiednia modyfikacja tej mapy pozwala też na poprawienie kultury pracy silnika, oraz osiagów, gdy silnika jest zasilany LPG lub CNG. Nieumiejętna modyfikacja doprowadzi do usmażenia cewek zapłonowych lub końcówek mocy sterujących cewkami. :(
- Skalowanie przepływomierza - tą mapą zajmiemy się duuuuuużo poźniej. Na początek dobra rada - NIE DOTYKAĆ
- Dawka paliwa pośrednie obciążenia - struktura mapy identyczna jak analogicznej mapy zapłonu. Ta mapa mówi nam o dawce paliwa jaka realizowana jest podczas pośrednich obciążeń silnika.
- Korekcja paliwa dla WOT - mapa która mówi nam o wzbogaceniu dawki podczas przyspieszania z przepustnicą otwartą na 100%
- Paliwo dla biegu jałowego - struktura mapy identyczna jak analogicznej mapy zapłonu. Mowi ona nam o dawce paliwa realizowanej podczas pracy na biegu jałowym.
Jest to krótki opis kilku najważniejszych map, które są potrzebne do pracy silnika. Modyfikacja tych map pozwala na poprawne zestrojenie silnika seryjnego, zasilanego LPG lub po średnim zakresie przeróbek mechanicznych.
Na początek polecam zainteresowanym tematem przeglądnięcie map, dokładne ich przeanalizowanie. W kolejnych postach postaram się opisać w jaki sposób je modyfikować, na co zwrócić uwagę, czego nie robić. Opiszę też w jaki sposób zmodyfikować program oraz sterownik, tak aby możliwe było przygotowanie dwóch osobnych zestawów map, które można zmieniać w trakcie pracy silnika przy pomocy przełącznika.
Wszelkie pytania, sugestie... Mile widziane.
Pozdrawiam
Kuba
Odpowiedz z cytatem
...And on the 7th day God created the... 7er...
Zamieszczone przez Zdzira 850I
